Uit de waan..., in de stilte gewoonte!

‘Bevrijd je overbezette brein en benut meer kansen’

Velen van ons laten zich niet graag in een gewoonte zetten. We ‘kiezen’ er liever voor om ons te laten meesleuren in de waan van de dag. Zelfs als het nodig is om de strategische koers of onderlinge verhoudingen weer eens tegen het licht te houden, laten we ‘de rush’ toch zeer regelmatig overheersen. We hebben de neiging door te gaan in de macht der gewoonte! Ik denk dat deze zuigende werking van gewoontes, vaak: liever niet stilstaan bij een ongewenste realiteit, serieuze gevolgen heeft, voor onze gezondheid en de mate waarin we onze talenten echt aanspreken. Gevolg van deze routine: de alertheid voor de noodzakelijke balans tussen inspanning en ontspanning neemt af. Onze scherpte in het persoonlijk functioneren en de business, loopt langzaam maar zeker serieus achterstallig onderhoud op!

 

Stilte gewoontes

Het prototype ambitieuze mens zegt: dat je flexibel moet blijven. Dat je van gewoontes af moet! Omdat je er star van wordt. Ons ondernemende handelen en vrijheid erdoor worden beperkt. Dat gewoontes de zaken bij het oude houden. De vooronderstelling is: dat deze tijd vraagt dat we sneller dan ooit moeten reageren, vernieuwen en vaste patronen moeten leren loslaten. Da’s waar! Echter…, door de vele (online) prikkels wordt onze productiviteit, creativiteit en flexibiliteit dagelijks opgejaagd en (te) zwaar op de proef gesteld. We lopen vol als we niet uitkijken! Naar mijn idee is er een serieuze noodzaak tot geplande stilte pauzes in organisaties. Geplande doordeweekse stilte gewoontes waarin medewerkers gedachtes, gevoelens en (impulsief) handelen leren observeren, met de bedoeling om de kwaliteit van hun keuzes sterk te verbeteren. Bewust langzamer leren leven! Opdat we de eindeloze impulsen naar ons lichaam en hersenen even stoppen. Zodat we vanuit de ontspanning werkelijk kunnen beseffen waar we staan, waar we naartoe willen en hoe we dat op basis van werkelijk overzicht en inzicht voor elkaar krijgen!

Ons brein is overbezet

De druk van onze dagelijkse werkstroom onderdrukt creativiteit en denkkracht. Reageren vanuit reflexen is wat anders dan de ruimte voelen te reflecteren vanuit rust en overzicht. Snel handelen vanuit ‘zoveel moeten’ is voor velen van ons een normale routine geworden. De gedachte dat je daaraan kunt ontsnappen komt bijna niet meer op. Neuropsychiater Theo Compernolle onderscheidt 3 breinsoorten: het reflexbrein, het reflectieve brein en het archiverende brein. Ons reflexbrein reageert op prikkels en verbruikt weinig energie. Ons reflectieve brein kan denken en analyseren en vraagt veel aandacht en energie. Ons archiverende brein slaat informatie op, legt verbanden en nieuwe koppelingen. Als we voortdurend reageren op prikkels (reflexbrein), bijvoorbeeld constant online zijn, krijgt het reflectieve brein te weinig tijd voor aandachtig denkwerk. Het brein wordt teveel door impulsen bezet gehouden waardoor ook het archiverende brein te weinig gelegenheid heeft informatie op te slaan en verrassende nieuwe combinaties te maken.

Kortom, we moeten zuinig omgaan met de noodzakelijke ruimte (stilte!) in ons brein. Ons breinvermogen, de 3 breintypen, de tijd en ruimte geven om te kunnen verwerken, bewerken en combineren. Pas dan kunnen we zelf regie blijven nemen op de eigen selectie van de overweldigende dagelijkse informatiestroom.

Het leven als lopende band

We hebben onszelf aangeleerd dat het goed is om met meerdere taken tegelijk bezig te zijn. Da’s stoer, want dan ben je productief…, slik! Onderzoek bewijst echter dat het een voor een afwerken van taken sneller gaat en minder energie kost. Met continue online (smartphones en social media) is de impulsenstroom sterk toegenomen. We ontwikkelen steeds vaker verwerkingsstress. Omdat we voortdurend aan iets denken dat we nog (snel!) moeten opvolgen. Wat nu, als we taak voor taak zaken gaan afwerken en wekelijks een vast ritme inplannen voor nadenken en unieke creatie? Of, onszelf opladen door ook op werkdagen een ingepland andersoortig appel op onszelf te doen. Tenslotte zijn we naast professional, ondernemer, ook vader, moeder, vriend, vriendin, natuurliefhebber, denker, doener, buurman/vrouw, broer, zus, zoon, dochter, sporter, vrijwilliger etc. Zo voorkomen we dat we op ‘de lopende band van het leven’ voorbij gaan aan onze eigen autonomie en andere levensrollen. Als we niet voldoende keuzeruimte organiseren, worden we voortgedreven door een brei aan inbeukende impulsen van buitenaf. Maar hebben we dan nog zelf de (energie)balans in handen…? Wordt er dan niet voor ons gekozen?

Stilteruimtes , stilte momenten

Het productiviteitsdenken heeft ons tot extreem actiegericht handelen aangezet. Vervolgens kwamen daar nog de online prikkels bij. We zijn gaan reageren vanuit reflexen, maar reflecteren niet meer genoeg! Ik pleit voor stilteruimtes en stilte momenten in bedrijven. Ruimte voor weldenkendheid en uitpluizen leiden tot echt fundamentele oplossingen en werkelijke innovatie. Veel van wat wij vernieuwing noemen is een cosmetische verandering van de vorm, de verpakking. De onderliggende oude structuur bestaat dan nog steeds. Terwijl de nieuwe tijd juist om onorthodoxe aanvliegroutes vraagt! De winst van rust en ingeplande denk en creatietijd hebben velen van ons nog niet ontdekt. Net als bij computers gebruiken we daardoor vanuit onkunde maar een beperkt aantal van onze (brein)functies. Wie wil meer resultaat, met meer gemak? Ik zou het wel weten!

Het is inmiddels best onnatuurlijk voor velen om stil te zitten, zonder telefoon en sociale media. Gewoon in rust nadenken over hetgeen je als ondernemer doet en (slimmer) wil gaan doen. Doe jij wel genoeg een appel op je ware talent. Of laat jij je verleiden tot dagelijks impuls-reacties op de stroom aan zogenaamd belangrijk werk… Jij mag je gaan bezinnen (in stilte?) als jij dat wil of nodig vindt!


Harold Viscaal

Harold Viscaal heeft een eigen veranderfilosofie Grip op succes® (www.gripopsucces.nl) ontwikkelt, waarbij hij organisaties leert hoe zij met fundamenteel veranderende klant- en marktontwikkelingen om kunnen gaan. Hij neemt hen mee in het ‘Omdenken’ (qua mindset), het ‘Omschakelen’ (qua werkmethode) en in de ‘Doorvertaling van de organisatievisie- en strategie’, tot op het laagste niveau in de organisatie. Hij wordt gezien als succesvolle ‘realiteitsverruimer’ en ‘transformeerder’ van instellingen en organisaties die ‘om’ moeten. Hij publiceert zijn ervaringen in diverse columns en werkt aan een kleurrijk boek over de zin en onzin van organisatieverandering en de waanzin en zin van mensen daarbinnen. Harold Viscaal: harold.viscaal@aegte.nl / 06 – 51 41 44 90.

Recente Berichten:

Geef een reactie